لغت سال ۲۰۲۳ دیکشنری کمبریج انتخاب شد: توهم هوش مصنوعی

دیکشنری کمبریج به علت محبوبیت مدل‌های زبانی بزرگ (LLM) همانند ChatGPT که بعضی اوقات اطلاعات نادرست تشکیل می‌کنند، خبرداد که کلمه سال ۲۰۲۳ این فرهنگ لغت «Hallucinate» به معنی «توهم‌زدن» است.

کمبریج یک سایت مصور در توضیح کلمه سال ۲۰۲۳ خود راه‌اندازی کرده و در آن لغت «Hallucinate» را این‌گونه توصیف کرده است:

«هنگامی که هوش مصنوعی نادرست می‌کند و اطلاعات نادرست تشکیل می‌کند.»

این چنین کمبریج در بیانیه خود درمورد هوش مصنوعی و خطرات آن توضیح می‌دهد:

«هوش مصنوعی مولد ابزار قدرتمندی است، اما همه تا این مدت در حال یادگیری نحوه تعامل ایمن و مؤثر با آن هستیم. این یعنی باید از نقاط قوت بالقوه و ضعف‌های جاری آن آگاهی داشته باشیم.»

معانی گوناگون کلمه سال ۲۰۲۳ دیکشنری کمبریج

اکنون برای لغت «hallucination» چندین معنی گوناگون در دیکشنری کمبریج وجود دارد (عکس زیر). اولین توضیح دیکشنری این‌گونه است: «توانایی دیدن، شنیدن، حس یا بوییدن چیزی که وجود ندارد، طبق معمولً به علت یک بیماری یا مصرف دارو.» با این حال طی چند سال قبل ناظر پیشرفت فناوری هوش مصنوعی بوده‌ایم و معنی فرد دیگر از این واژه همانند توضیح سایت مصور هم به‌وجود آمده که از این قرار است: «اطلاعات نادرستی که توسط یک هوش مصنوعی تشکیل می‌بشود» یا «این حقیقت که هوش مصنوعی اطلاعات نادرست تشکیل می‌کند.»

«هنری شولین»، کارشناس اخلاق هوش مصنوعی در دانشگاه کمبریج در بیانیه‌ای در این باره می‌گوید:

«منفعت گیری گسترده از کلمه «hallucinate» برای اشاره به اشتباهات سیستم‌هایی همانند ChatGPT تصویری شگفت‌انگیز از نحوه تفکر ما و شخصیت انسانی هوش مصنوعی اراعه می‌کند. با گذشت این دهه، انتظار داریم واژگان روانشناختی ما زیاد تر گسترش اشکار کند که توانمندیهای شگفت‌و‌غریب هوش‌های تازه در حال ساخت ما را شامل می‌بشود.»

در نهایت، کمبریج این چنین اشاره می‌کند که در سال ۲۰۲۳ اصلاحات مرتبط با هوش مصنوعی فرد دیگر را نیز به فرهنگ لغت خود اضافه کرده است، همانند «large language model» (مدل زبانی بزرگ)، «AGI» (هوش جامع مصنوعی)، «generative AI» (هوش مصنوعی مولد) و «GPT» (ترنسفورمر مولد از پیش آموزش‌دیده).