زندگی و سیره حضرت علی(ع) از ولادت تا شهادت_دانشجو

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری موج، حضرت علی (ع) ملقب به اسدالله (شیرخدا) امیرمومنان و پسر عموی عظیم الشان پیامبر اسلام می باشند. امام علی (ع) در روز جمعه ۱۳ رجب سال عام الفیل  یعنی ۱۰ سال قبل از بعثت و ۲۳ سال سپس از هجرت پیامبر (ص) در مکه مکرمه چشم  به جهان گشودند.

زندگی نامه امام علی

پدر ایشان عبدالمطلب از خانواده ی بنی هاشم و مادر ایشان فاطمه بنت اسد که ایشان نیز از خانواده ی بنی هاشم می باشند. حضرت علی (ع) اولین فرزند می باشند که پدر و مادر هر دو از خانواده ی بنی هاشم می باشند.

مروت و جوانمردی، شجاعت و مردانگی از فضایل برجسته ی بنی هاشم است که این فضایل به روش برجسته در حضرت علی (ع) یه صورت عالی نمایان است.

ولادت امام علی(ع)

وقتی که فاطمه بنت اسد درد زایمان گرفت به سمت مسجد الحرام رفت و به دیوار خانه کعبه تکیه داد و این این چنین او گفت:

“بارالها من به تو و پیامبران و کتابهایی که از طرف تو نازل می شود و به جدم ابراهیم سازنده ی خانه کعبه . ایمان کامل دارم. به پاس احترام این خانه ی مقدس و کودکی که در رحم دارم تولد این کودک را بر من آسان بفرما.”

لحظاتی سپس گذشت که دیوار جنوب شرقی کعبه در روبه رو عباس بن عبدالمطلب و یزید بن تعف  شکاف برداشت و فاطمه بنت اسد داخل خانه کعبه شد و دیوار بسته شد.

فاطمه سه روز در خانه کعبه می بود و در آنجا نوزاد خود را به دنیا آورد و همان دیوار نیز مجدد شکافته شد و فاطمه از آنجا خارج شد و مطابق پیامی که از غیب شنیده می بود نام نوزاد را “علی” گذاشت. 

زندگی نامه امام علی(ع)

حضرت علی (ع) تا سه سالگی نزد پدر و مادر و به روش غیر مستقیم تحت آموزش پیامبر (ص) بودند تا این که خشکسالی عجیبی در مکه اغاز شد.

و با دقت به این که ابوطالب عموی پیامبر، با داشتن چند فرزند با هزینه های سنگین روبه رو شده می بود، پیامبر (ص) با مشورت عموی خود عباس توافق کردند که هر کدام یک فرزند را با خود ببرند تا زندگی ابوطالب آسانتر شود و راحت تر امرار معاش کنند. بر همین مبنا عباس جعفر را و پیامبر (ص) علی (ع) را به خانه خود برد.

زیاد تر بخوانید:

اعمال شب بیست و یکم ماه رمضان چیست؟/ اصرار بر ذکر صلوات

فضیلت شب قدر و احیای آن / علت مخفی بودن شب قدر

چرا معاویه در زیارت عاشورا لعن شده است؟

حرم امیرالمومنین(ع) در اغاز شب‌های قدر و شهادت آن حضرت سیاه‌پوش شد + فیلم

کودکی امام علی (ع)

حضرت علی (ع) تا ۳ سالگی نزد پدر و مادرش بسر برد و پیامبر اکرم (ص) وی را از بدو تولد تحت پرورش غیرمستقیم خود قرار داد. تا آن که خشکسالی عجیبی در مکه واقع شد و ابوطالب عموی پیامبر، با چند فرزندی که داشت با هزینه سنگین زندگی روبرو شد.

رسول اکرم (ص) با مشورت عموی خود عباس توافق کردند که هر یک از آنان فرزندی از ابوطالب را به نزد خود ببرند تا گشایشی در کار ابوطالب باشد. عباس، جعفر را و پیامبر (ص)، علی (ع) را به خانه خود بردند.

اولین یار پیامبر (ص)

از فضیلت های برجسته امام علی (ع) سبقت گرفتن در کار های خیر می بود و اولین مردی که به پیامبر ایمان آورد. وقتی که پیامبر (ص) از غار حرا برگشتند جریان وحی و دعوت نهان را به علی (ع) نقل کرد . و ایشان هم ایمان آوردند و در همه لحظات یار و همراه  دلسوز پیامبر  بودند.

بعد از سه سال دعوت مخفیانه پیامبر به اسلام ، ایشان تصمیم گرفتند تا خویشان و نزدیکان خود را به ضیافتی دعوت کنند و در آن مجلس خویشان خود را به دین اسلام دعوت کنند و در آن ضیافتی که ترتیب داده بودند از خویشان خود سوال کردند: “آیا فردی هست که مرا پشتیبانی کند و وصی و جانشین من باشد ؟

پیامبر(ص) این سوال را سه مرتبه پرسیدند و هر سه مرتبه علی(ع) دست خود را بلند میکرد و در آخر از جای خود برخاست و او گفت: ” ای پیامبر خدا! من تو را در این راه پشتیبانی می‌کنم.”

سپس پیامبر (ص) رو به خویشان و نزدیکان خود کردند و فرمودند: “ای خویشاوندان و بستگان من! بدانید که علی (ع) برادر و وصی و خلیفه بعد از من در بین شما است”

ازدواج حضرت علی(ع)

در سال های اول تا سوم هجری  پیامبر (ص) حضرت فاطمه را به عقد حضرت علی (ع) در آوردند.

یکی از شاخصه های مهم این ازدواج تعیین مهریه است. 

خست: لزوم مهریه و اهمیت آن. 

دوم: پرهیز از زیاده روی و افراط در حجم مهریه.

همسرداری حضرت فاطمه(س) بهترین الگو برای زنان مسلمان است. شیوه حرکت با همسر برای یک زن در زندگی آن قدر مهم است که حضرت علی(ع) می فرماید: “جهاد زن، خوب شوهرداری کردن است.”

از ویژگی های مهم حضرت فاطمه(س) این می بود که ایشان بهترین یار و یاور شوهرش حضرت علی(ع) در اجرای احکام و فرمان های الهی می بود به طوریکه یک روز پیامبر(ص) از علی(ع) سوال کرد : همسرت را چطور یافتى؟ و علی(ع) جواب او گفت: نِعْمَ الْعَوْنُ على‌ طاعَهِ اللَّهِ (بهترین یار و یاور براى اطاعت و بندگى خدا)

فرزندان حضرت علی(ع)

نخستین فرزند امام علی (ع) و حضرت فاطمه(س) در نیمه ماه مبارک رمضان سال سوم هجری به دنیا آمد که نامش را “حسن(ع)” گذاشتند. و فرزند دوم آنها یعنی امام “حسین(ع) ” که در سوم شعبان سال چهارم هجری به دنیا آمد می باشد. 

از با اهمیت ترین و آشکار ترین درسهای زندگی بانوی بزرگ اسلام حضرت فاطمه زهرا(س) دفاع ایشان از حریم ولایت امیرمومنان علی(ع) و خطبه فدکیه آن حضرت است. که سرانجام آن حضرت در راه دفاع از ولایت مجروح شده، و نوزادش محسن(ع) را سقط کرده و به شهادت رسیدند.

ساده زیستی، پرهیز از تجملات، جهیزیه ی مختصر، مهریه اندک، منفعت گیری از حداقل امکانات برای زندگی ساده از نکات بارز آن بانوی بزرگ اسلام می باشد که هر زنی برای داشتن زندگی سالم  می تواند به زندگی آن حضرت رجوع کند و از نکات زندگی منفعت گیری کند. از نکات دیگر تربیتی ایشان اجرای عدل در بین کودکان می بود. روزی حسنین(ع) در وجود پیامبر(ص) کشتی گرفتند. در این بین فاطمه(س) شنید که پدر بزرگوارشان، امام حسن را به پیروزی بر امام حسین تشویق می کنند. حضرت فاطمه (س) از این نوع حرکت پیامبر(ص) اظهار شگفتی کردند. پیامبر فرمودند: من حسن را تشویق می کنم و دوستم جبرئیل حسین را تشویق می کند.

حدیث ” من کنت مولاه فهذا …”

پیامبر در سال دهم هجری بعد از پایان حج در راه برگشت به منطقه ای به نام “غدیر خم”رسیدند. دستور دادند تا در این مکان توقف کنند و فرمودند که به کاروان هایی که جلوتر می باشند دستور دهند برگردند و آن هایی که عقب تر می باشند خود را برسانند.

سپس از نماز ظهر بر منبری که از جهاز های شتر بودند رفتند و فرمودند: ای مردم نزدیک است که من دعوت حق را لبیک گویم و از بین شما بروم. در رابطه من چه فکر می کنید؟

انها گفتند: یا رسول الله شما دین خدا را تبلیغ کردین. و گواهی می دهیم که شما پیامبر خدا هستید. سپس پیامبر دست علی (ع) را بالا گرفتند و فرمودند” ای مردم! هر کس من مولا و رهبر او هستم، علی هم مولا و رهبر اوست. (مَنْ کُنْتُ مَوْلاهُ فَهذا عَلِىٌّ مَوْلاهُ …)” و این جمله را سه بار تکرار فرمودند. سپس مردم این انتخاب را به حضرت علی (ع) تبریک انها گفتند و با ایشان بیعت نمودند. زندگینامه امام علی

فراموشی غدیر

سپس از رحلت پیامبر مردم غدیر خم را فراموش و ایشان را از خلافت منع کردند و به زمان ۲۵ سال ایشان سکوت کردند در نهایت بعد از کشته شدن خلیفه سوم در ذی الحجه سال ۳۵ هجری قمری در مدینه (یعنی در سن ۵۸ سالگی امام علی (ع)، مردم با آن حضرت (ع) بیعت کردند و ایشان را به خلافت ظاهری برگزیدند.

امام علی (ع) در شب بیست و یکم ماه رمضان و در سن ۶۳ سالگی، بعد از سال ها خدمت به دین خدا، مردم و برای سعادت بشریت و تحمل مظلومانه رنج ها، مصائب، بی‎مهری‎ها و پیمان‎شکنی‎ها، به فیض شهادت رسیدند قبر  شریف و نورانی آن امام همام در نجف اشرف، زیارتگاه شیعیان و ارادتمندان آن حضرت (ع) می‌باشد.

کنیه‌های حضرت علی (ع)

کنیه‌های حضرت علی بن ابی‌طالب (ع) عبارت هستند از ابوالحسن، ابوالحسین، ابوالسبطین، ابوالریحانتین، ابوتراب و ابوالائمه.

این چنین در منبع های القاب و صفات بسیاری برای ایشان برشمرده شده است از جمله: امیرالمؤمنین، یعسوب الدین والمسلمین، حیدر، مرتضی، قسیم النار و الجنه، صاحب اللواء، صدّیق اکبر، فاروق، مبیر الشرک والمشرکین، قاتل الناکثین والقاسطین والمارقین، مولی المؤمنین، همانند هارون، نفس الرسول، أخو الرسول، زوج البتول، سیف اللّه المسلول، امیر البرره، قاتل الفجره، ذوالقرنین، هادی، سید العرب، کشّاف الکرب، داعی، ناظر، باب المدینه، والی، وصی، قاضی دَین رسول اللّه، منجز وعده، النبأ العظیم، الصراط المستقیم و الأنزع البطین .

حیدر

در برخی روایات یکی از نام‌های امام علی (ع) «حیدر» معارفه شده است. یکی از آن روایات، روایتی است که داستان جنگ خیبر را نقل می‌کند. بر پایه این روایت امام علی (ع) زمان روبه رو با مرحب (پهلوان یهودیان خیبر) خود را به نام «حیدر» معارفه می‌کند. در زبان عربی حیدر به معنی «شیر» (نماد شجاعت و ناکامی ناپذیری) است.

امیر – امیر المومنین

تخفیف یافته این لقب به طور امیر، به گفتن یکی از اسامی زیاد رایج در بین شیعیان به اختصاصی ایرانیان است که از بسامد بالایی هم برخوردار است.

امیر المومنین یعنی فرمانروای مؤمنان و از مشهورترین و زیباترین القاب حضرت علی (ع) است و منفعت گیری این لقب برای هیچ کس غیر از خود امام علی (ع) جائز نیست. وجه تسمیه این نام شهرت مسلم آن حضرت در مقامات معنوی و عبادی است. در روایات تعداد بسیاری می‌بینیم که از ایشان به گفتن یک زاهد عابد و متقی یاد می‌شود، از این رو در بین همه مؤمنان جایگاه برتری دارند و این لقب گویای این برتری است.

سلیم بن قیس می‌گوید پیغمبر خدا (ص) چهل تن از عرب و چهل تن از غیر عرب را جمع کرد و آنان بر علی (ع) به گفتن امیر المومنین سلام کردند و سپس به آنان او گفت: شما را گواه می‌گیرم که علی برادر من و وزیر من و وارث من و خلیفه من در بین امتم و وصی من و ولی هر مؤمنی بعد از من است، سخن او را بشنوید و او را فرمان‌برداری کنید.

ابوتراب

در باره اطلاق ابو تراب به امام علی (ع) و این که این کنیه را پیامبر (ص) به او داده است اتفاق نظر هست.

اسد

در بین شیعیان از آن رو که یادآور شخصیت شیرسان امام است، کاربرد زیاد دارد. اسدالله و فارسی شده آن به طور شیرخدا در اشعار فارسی هم دارای نمونۀ است

ولی

ماجراهای مربوط به ولایت امیرالمومنین زیاد می باشند. اما این نام ولی می بود که در نهایت تنها بر امام علی (ع) خوش نشست. علت انتخاب این لقب برای امیرالمومنین ولایت جامع و کامل ایشان بر مخلوقات خداوند است و نشان دهنده این است که صاحب این نام در عرصه‌های تعداد بسیاری بر دیگران برتری دارد.

ارمیا

بنا بر قول مشهور ارمیا اسمی عبری است و نام یکی از پیامبران بنی اسرائیل (نزدیک به ۶۵۰-۵۷۰ پیش از میلاد) در معنی آن حرف های شده به معنی برگزیده شده یا بزرگ داشته شده از سوی خداست؛ این چنین نقل شده لقب حضرت خضر نبی و لقب حضرت علی (ع) است که ما مأخذ و سندی برای این سخن نیافتیم.

ایلیا

ایلیا نام علی بن ابیطالب (ع) است در تورات است.

فاروق

فاروق از القاب امام علی (ع) به معنی جدا کننده حق از باطل است. بر پایه منبع های شیعه، پیامبر اسلام (ص)، امام علی (ع) را فاروق نامیده است.

مرتضی

مرتضی نامی عربی برای مردان است که به معنی پسندیده، بخشاینده و گزیده است و از الباب حضرت علی (ع) است.

مختار

مختار یعنی آنکه در انجام دادن یا انجام ندادنِ کاری آزاد است، صاحب اختیار در روبه رو ناچار؛ این چنین این اسم از القاب حضرت علی (ع) می‌باشد.

شهادت امام على (علیه السلام)

درست وقتی که امام در تدارک سپاهی برای رفتن به صفین می بود، در صبحگاه نوزدهم ماه مبارک رمضان سال ۴۰ به دست شقی ترین انسانها، عبدالرحمان بن ملجم مرادی مجروح و سه روز سپس در ۲۱ رمضان به شهادت رسید. منبع های از همکاری سه تن از خوارج برای کشتن سه نفر یعنی امام، معاویه و عمرو بن عاص سخن حرف های و از نقش زنی به نام قطام نیز یاد کرده اند. این مطالب با این که در کتاب های تاریخی آمده و ناچار از پذیرفتن آنهاییم، قدری داستانی می نماید.

ابن ملجم از خوارج می بود که نسبت به امام نگاهی زیاد منفی داشتند؛ دیدگاهی که تا دهه های اول قرن بیستم در بین خوارج وجود داشت، اما اکنون تلاش می کنند خود را از آن اتفاق بپیرایند.

به هر روشی، حرف های شده که ابن ملجم آن شب را در خانه اشعث بن قیس گذراند. امکان پذیر که وی غیر مستقیم از سوی اشراف کوفه – که به معاویه دل بسته بودند – تحریک شده باشد، اما خود فکر کند که به گفتن یک خارجی معتقد به این عمل دست زده است.

روایات متعدد بیانگر آن است که امام در مدخل ورودی مسجد (در درون مسجد) مورد دعوا ابن ملجم قرار گرفته است. در نقلی از میثم تمار آمده است که امام نماز صبح را اغاز کرد و بعد از خواندن یازده آیه از سوره انبیا به شهادت رسید. متقی هندی نیز آورده است که ابن ملجم وقتی ضربت خود را فرود آورد که امام سرش را از سجده برداشت. نقل فرد دیگر از ابن حنبل که همان را ابن عساکر نیز روایت کرده، گواه همین مدعاست. وقتی که امام ضربت خورد، فریاد برآورد: «فزتُ وربّ الکعبه: به خدای کعبه رستگار شدم.»

ابن ابی الدنیا نقل نموده که امام در اغاز شب بیست و یکم رمضان ، در حالی که مشغول گفتن «لا اله الا الله» می بود و آیه «فمن یعمل مثقال ذره خیراً یره و من یعمل مثقال ذره شراً یره» را می خواند، به دیدار معبود شتافت. بر پایه نقلی دیگر، بعد از شهادت امام، حسنین (علیهما السلام) ، محمد بن حنفیه،عبدالله بن جعفر و تنی چند از اهل بیت، آن حضرت را شبانه در خارج کوفه (جایی که بعدها نجف نامیده شد) پنهانی دفن کردند. این کار برای آن می بود که خوارج یا دیگران (بنی امیه) قبر امام را نبش نکنند.

واقدی گوید: خلافت امام چهار سال و هشت ماه و بیست و نه روز بوده است. بر پایه روایت امام باقر (علیه السلام) سن امام به زمان شهادت ۶۳ سال بوده است.