ایران ۱۰۰ تولیدکننده موبایل دارد، کره جنوبی یک عدد؛ چرا این دلواپس‌کننده است‌؟_دانشجو

«۱۰۰ شرکت در سال ۱۴۰۲ برای تشکیل گوشی تلفن همراه خواست مجوز کرده و با دریافت برخی «پشتیبانی‌ها و تسهیلات»‌ فعالیت خود را اغاز کرده‌اند.»

این‌ها سخن بگویید‌های «سیدحسین سادات حسینی»، رئیس کمیسیون تخصصی موبایل و لوازم جانبی اتاق اصناف است؛ همان شخصی که اندکی قبل حرف های می بود: «واردکننده‌های مونتاژکار خود را به گفتن تولیدکننده معارفه کرده‌اند و به‌جستوجو تشکیل انحصار در بازار می باشند.»

هر چند امکان پذیر همه این شرکت‌ها، محصول‌شان را به بازار اراعه نکرده باشند اما ۱۰۰ واحد تولیدکننده موبایل عدد زیاد بالایی است، نه فقط برای کشوری همانند ایران، بلکه برای پیشروترین کشورهای این حوزه. برای فهمیدن زیاد تر شگفتی این مقدار تولیدکننده داخلی، بد نیست بدانید مطابق اظهار مؤسسه تحقیقاتی  Counterpoint، اکنون ۲۵۰ برند تولیدکننده موبایل در سراسر جهان فعال می باشند، درحالی‌که این رقم در سال ۲۰۱۷ نزدیک به ۷۰۰ برند بوده است. می‌بینیم که نه تنها با گذشت زمان، تولیدکنندگان موبایل رشد نکرده‌اند، بلکه اکثر آن‌ها به این نتیجه رسیده‌اند که بهتر است درهای کارخانه‌شان را ببندند، حتی شرکت‌های بزرگی همانند ال‌جی، مایکروسافت و زیمنس.

در لیست ۲۵۰ تولیدکننده موبایل، تنها نام‌های GLX، صاایران، ایکس‌ویژن و جی‌پلاس از ایران دیده می‌شود. اگر ۹۶ تولیدکننده دیگر ایرانی را در بین ۲۵۰ برند در سراسر جهان در نظر بگیریم، به این معنی است که ۲۹ درصد تولیدکنندگان موبایل دنیا در ایران می باشند.

کره جنوبی تنها یک برند تولیدکننده گوشی دارد

اوضاع از این هم شگفت‌تر است. کره جنوبی اکنون تنها یک برند تولیدکننده تلفن همراه دارد: سامسونگ. در ژاپن ۱۲ برند فعالیت می‌کنند و این رقم در آمریکا یازده است. تنها ۴۰ سرزمین از نزدیک به ۲۰۰ سرزمین در جهان موبایل تشکیل می‌کنند.

۱۰۰ تولیدکننده موبایل در ایران بیشتر از آنکه شگفت‌انگیز باشد، دلواپس‌کننده است. نهادهای گوناگون دولتی و غیردولتی چندین سال است بر طبل تشکیل موبایل داخلی می‌کوبند اما این‌بار انگار شرایط متفاوت است و عزمی جزم برای تسلط موبایل ایرانی بر بازار وجود دارد. علاوه بر این‌ها، بر پایه تکلیف قانونی «مطرح کلان و معماری شبکه ملی اطلاعات» تا سال ۱۴۰۴ باید ۲۰ درصد بازار تلفن همراه در دست تلفنهای ایرانی با سیستم‌عامل داخلی باشد.

در این شرایط طبیعی است مردم دلواپس باشند بلای بازار لوازم خانگی و ماشین، این بار موبایل‌هایشان را نشانه بگیرد.

یقیناً گله مردم از ماشین و لوازم خانگی در رابطه کیفیت و قیمت است اما وقتی که سخن بگویید از دستگاهی همانند موبایل می‌شود، دغدغه‌های امنیتی، محدودیت و قطعی اینترنت، حریم خصوصی و همانند این‌ها هم نقل می‌شود.

درست همانند شبکه ملی اطلاعات که تعداد بسیاری به آن مطرح ملی کردن و بستن اینترنت می‌گویند، مسئولان، از هر طیف و جناح سیاسی تنها تکذیب می‌کنند ولی نمی‌شود مردم را برای این نگرانی‌هایشان سرزنش کرد، چرا که اگر روزی واردات موبایل خارجی محدود شود یا تعرفه‌های سنگین برای واردات وضع کنند، احتمالا تعداد بسیاری از مردم ناخشنود باشند اما هیچکس شگفتی نخواهد کرد چون اولین‌بار نخواهد می بود که با این چنین ممنوعیت‌هایی روبه رو خواهد شد.

در آخر این را هم بگویم که برای نوشتن همین یادداشت مختصر و ساده، زمان نسبتاً بسیاری صرف کردم چون زیاد تر وقتم صرف این شد که بفهمم حتی اگر فکر کنیم انتهای این مسیر، ممنوعیت کامل موبایل خارجی در انتظارمان است، باز هم ۱۰۰ تولیدکننده به چه کارمان می‌آید؟

یک فروشنده موبایل در یکی از پاساژهای معروف پایتخت می‌او گفت موبایل ایرانی با حاشیه سود چند برابری به فروش می‌رسد. این که این حاشیه سود ریشه در رانتی بزرگ دارد یا نه برای من هم سوال است. تا این مدت هم به جوابی نرسیده‌ام اما پیگیر خواهم می بود تا بفهمم چه شده که همه دلشان هوای تشکیل موبایل داخلی کرده است.