افزایش ۲.۱ برابری برگشت فارغ التحصیلان ایرانی ۲۰۰ دانشگاه برتر دنیا به سرزمین را داشته‌ایم_دانشجو

وی با اشاره به تاریخچه شکل‌گیری این قانون او گفت: این قانون اولین بار در اواخر دولت دوازدهم نقل شد و پیش نویس آن تدوین و در دولت نقل شد که به طور قاطع با آن مخالفت شد و کنار گذاشته شد. در دولت سیزدهم در سالی که به گفتن سال دانش بنیان نامگذاری شده می بود این قانون در دولت نقل شد و چون زیاد هزینه دار است و دولت باید از بخشی از درآمدهای خود بگذرد در دولت مورد مخالفت قرار گرفت اما شخص رییس جمهور داخل شد و بر تصویب این قانون اصرار کرد و اصرار داشت که اگر تغییراتی ملزوم است در قانون داده شود و به مجلس ارایه شود و نماینده دولت هم حامیانه در مجلس از آن دفاع کند. قانون به مجلس رفت و در کمال ناباوری طراحان آن تصویب شد.

دهقانی افزود: این قانون هم به هر حال همانند هر قانون دیگر ضعف‌های دارد ولی آن قدر قوی و آینده نگرانه است که اگر اجرا شود قسمت زیاد خوبی از اقتصاد کلان ما دانش بنیان خواهد شد. محوری ترین فردی که در تصویب این قانون پای کار ایستاد و سپس که تصویب شد در برابر این نظر که قانون اصلاحاتی داشته باشد تا هزینه‌های آن برای دولت کم شود ایستاد و اصرار کرد که قانون حداقل پنج سال به همین نحو اجرا شود، شخص رییس جمهور می بود.

سال قبل ۷ هزار میلیارد تومان از محل اعتبار مالیاتی به شرکتها پشتیبانی شد

دهقانی در خصوص دستاوردهای اجرای قانون جهش تشکیل دانش بنیان او گفت: این قانون به صنایع بزرگ سرزمین اجازه می‌دهد که اعتبار مالیاتی برای تحقیق و گسترش بگیرند یعنی می‌توانند با مجوز معاونت علمی مالیاتی را که باید پرداخت کنند در تحقیقات هزینه کنند. سال قبل قریب به هفت هزار میلیارد تومان از محل اعتبار مالیاتی به شرکتها پشتیبانی شد که امسال پیش بینی می‌کنیم با حمایتخوب وزارت اقتصاد این پشتیبانی به ۱۵ هزار میلیارد تومان برسد.

او گفت: از جنبه‌های دیگر این قانون تحکیم شبکه‌های تحقیق و گسترش در شرکت‌ها و اتصال شرکت‌های کوچک به شرکت‌های بزرگ است. اقتصاد سنتی را تشویق می‌کند که به سمت نوآوری و منفعت‌وری برود و یک حرکت جدی در این عرصه به وجود اورده است.

معاون علمی رئیس جمهور خاطرنشان کرد: مخاطبان معاونت علمی تا دو سال پیش عموماً شرکت‌های کوچک بودند اما با اجرای قانون جهش دانش بنیان همه شرکتهای بزرگ فولادی، پترپشیمی، صنایع غذایی و … به معاونت علمی مراجعه کرده اند و این یعنی روبه رو معاونت علمی با اقتصاد واقعی سرزمین که یادگار مورد قیمت شهید رئیسی است.

حمایتاز تشکیل دانش بنیان داخلی برای شهیدرئیسی دغدغه‌ای محوری می بود

دهقانی در جواب به این سوال که نگاه رییس‌جمهور شهید به علم و فناوری چطور می بود، اظهار داشت: در حوزه علم و فناوری، بزرگترین تفاوت شهید جمهور با روسای جمهور محترم قبل که همه زحمات بسیاری کشیدند این است که مسأله علم و فناوری و بازار شرکت‌های دانش بنیان و حمایتاز تشکیل دانش بنیان داخلی برای دکتر رئیسی دغدغه‌ای محوری می بود. هنگامی رییس جمهور شخصاً به گفتن یک راهبرد جدی به گسترش علم و فناوری با نگاه رو به آینده و گسترش اقتصاد دانش‌بنیان با رویکرد فناوری‌هایی که سرزمین کسب کرده دقت می‌کند و در همه سخنرانی‌ها و سخن بگویید‌ها و مذاکرات داخلی و خارجی بر آن اصرار دارد طبعاً همه دستگاه‌ها و وزارتخانه‌ها هم در این عرصه خود را پاسخگو می‌بینند.

انعقاد ۱.۸ میلیارد دلار قرارداد بین دانش بنیان‌ها و وزارت نفت در سه سال

او گفت: همین رویکرد است که اتفاقات بزرگی در حوزه اقتصاد دانش‌بنیان رقم بخورد و ناظر گشوده شدن بازار دستگاه‌های دولتی بر روی دانش بنیان‌ها، افزایش شش و چهار برابری تعداد قراردادهای وزارت نفت و وزارت نیرو با شرکتهای دانش بنیان و نیز انعقاد ۱.۸ میلیارد دلار قرارداد بین این شرکت‌ها و وزارت نفت در سه سال تازه باشیم. این چنین اتفاقاتی تنها در صورتی رقم می‌خورد که رییس جمهور شرکتهای دانش‌بنیان و تشکیل داخل را محور قرار دهد و مدام به دستگاه‌ها اصرار کند که هر محصول یا خدمتی که شرکتهای دانش‌بنیان قادر به اراعه آن می باشند نباید به هیچ قسمت دیگر یا واردات محول شود

دهقانی خاطرنشان کرد: این نگاه زیاد کار را ما در تعامل با دستگاه‌ها راحت می‌کرد خصوصاً این که سپس از تصویب قانون جهش دانش بنیان رییس‌جمهور به همه دستگاه‌ها و وزارتخانه‌ها تکلیف کردند که هر یک آیین نامه‌ای با معاونت علمی تدوین کنند که اشکار شود در او گفت و گو دانش بنیان چه اقداماتی باید انجام بدهند و روال اجرای این آیین نامه‌ها هم مرتب پایش و به رئیس جمهور گزارش می‌شد.

وی در ادامه در جواب به سوال مجری که رییس جمهور شهید چه آرزو و انتظاری برای آینده علم و فناوری سرزمین داشت، او گفت: رییس جمهور یک راهبرد اساسی داشت که تبعیت از راهبردهای رهبری از جنبه اطاعتی و تکلیفی می بود و مقام معظم رهبری نیز زیاد روشن و شفاف راهبردهای سرزمین در حوزه علم و فناوری را ترسیم کرده اند. در دیدار اولی هم که با رییس جمهور داشتم اصرار کردند که از معاون علمی دو انتظار دارند یکی این که هر آنچه در فناوری در سرزمین به دست می‌آید با اقتصاد واقعی سرزمین پیوند بخورد تا منفعت وری بالا برود و دوم این که دقت به حوزه اقتصاد و صنعت علتغفلت از نگاه به آینده نشود و در خصوص شناسایی و دستیابی به فناوری‌های نوظهور هم برنامه ریزی شود تا در آینده هم دست ما خالی نباشد یعنی فقطً به جستوجو فناوری‌هایی که بتوان رونمایی کرد و به مردم نشان داد نبودند و به دولت‌های آینده هم فکر می‌کردند.

معاون علمی رئیس جمهور در خصوص نگاه شهید جمهور به ربط دانشگاه و صنعت هم او گفت: دکتر رئیسی دانشگاه را کانون شناخت و حل مسأله می‌دانستند و در این حوزه دو ماموریت را بر مسئولیت معاونت علمی و دستگاه‌های دیگر گذاشته بودند. یکی این که نخبگان هر حوزه شناسایی و ولو منتقد دولت و شخص رییس جمهور باشند نظرات آنها به دقت شنیده شود و مورد مشورت قرار گیرند و فرد دیگر پشتیبانی به دانشگاه برای این که ابزار حل مسأله را داشته باشد.

دهقانی با گفتن این که یکی از جنبه‌های قانون جهش تشکیل دانش بنیان، ترقی ماموریت دانشگاه‌ها است، اظهار داشت: سال قبل طی موافقت نامه‌ای با وزارت علوم، دو هزار میلیارد تومان از محل اعتبار مالیاتی برای اجرای پروژه‌های تحقیقاتی در اختیار دانشگاه‌ها قرار گرفت. رییس جمهور شهید اصرار داشتند که سازوکارهای آموزشی و روشهای پرورش دانشجویان تحصیلات تکمیلی طوری ارتقا یابد که جوانان سرزمین مشغول حل مسائل امروز و آینده سرزمین شوند.

رویکرد جامع الاطراف شهید جمهور در حمایتاز نخبگان سرزمین

رییس بنیاد ملی نخبگان در جواب به سوال مجری مبنی بر این که آیا شهید جمهور در حوزه جذب و به کارگیری نخبگان نگاه سلیقه‌ای یا سیاسی داشتند یا نگاهی حداکثری او گفت: مطلبی که متاسفانه از سپس رسانه‌ای در بازنمایی آن چندان موفق نبودیم رویکرد جامع الاطراف و نگاه باز و فارغ از جهتگیری های سیاسی شهید جمهور در حمایتاز نخبگان سرزمین می بود. ایشان همه نخبگان علاقمند به ایران را با هر جهتگیری سیاسی که داشتند قابل احترام و ظرفیتی برای سرزمین می‌دانستند و پافشاری داشتند که از هر نخبه ای باید در حوزه تخصصی خودش منفعت گیری شود. در سپس جوان‌گرایی هم ناظر هستیم که جوان‌های متولد دهه ۶۰ و ۷۰ که چه بسا خودشان وقتی منتقد بودند در بدنه دولت کار می‌کنند.

وی در ادامه در خصوص نگاه دکتر رئیسی به دیپلماسی علم و فناوری او گفت: رییس جمهور شهید به خوبی از توانمندی‌های علمی و فناوری سرزمین و قوت آفرینی آن خبر داشتند و بر این مبنا اصرار داشتند که با دنیا با زبان علم و فناوری سخن بگویید کنیم که هم زبان مشترک همه کشورهاست و هم در آن دست برتر را داریم و باور داشتند که هنگامی فناوری خود را به کشوری صادر می‌کنیم در واقع فرهنگ و گفتمان سیاسی و قوت خود را صادر می‌کنیم. بر این مبنا در همه جلسات با مقامات خارجی نظر همکاری‌های علمی و فناوری را نقل می‌کردند و در سفرهای خارجی نمایشگاهی از توانمندی‌های فناوری سرزمین مشابه با نیازهای سرزمین میزبان را همراه می‌بردند.

رشد ۳ برابری صادرات دانش بنیان‌ها

دهقانی تصریح کرد: با این چنین رویکردی می بود که در سال ۱۴۰۲ بیشتر از ۳۰۰ هیئت تجاری خارجی و بیشتر از ۴۲ هیئت عالی رتبه سیاسی را در معاونت علمی میزبانی کردیم و صادرات دانش بنیان سرزمین در سال قبل رشدی سه برابری نسبت به سال ۱۴۰۱ داشت یقیناً او گفت و گو دیپلماسی علم و فناوری در دولتهای قبل هم مورد دقت می بود ولی رییس جمهور شهید شخصاً و با اصرار اختصاصی در دولت سیزدهم این او گفت و گو را جستوجو کردند. یکی دیگر از اتفاقاتی که در دولت سیزدهم این حوزه رقم خورد تأسیس سازمان همکاری‌های علمی و فناورانه بین‌المللی می بود که او گفت و گو آن از دولت قبل نقل می بود تا این که در زمستان قبل نهایتاً ابلاغ شد. سال قبل این چنین صندوق حمایتاز پژوهشگران و فناوران به بنیاد ملی علم ارتقا یافت و با وجود همه مشکلات مالی بودجه آن ۱۰ برابر افزایش یافت که شور و اضطراب بی سابقه را در عرصه همکاری‌های علمی بین‌المللی در دانشگاه‌ها تشکیل کرد.

معاون علمی رئیس جمهور در ادامه با اشاره به نگاه مترقی رییس جمهور شهید به ایرانیان خارج از سرزمین که گستره مرزهای ایران را تا قلب همه ایرانیانی که به این سرزمین علاقه داشتند می‌دانست اظهارداشت: با همین رویکرد می بود که توانستیم حجم بسیاری از تعامل های علمی و فناوری را با ایرانیان خارج سرزمین شکل دهیم به طوری که در سال قبل ناظر افزایش ۲.۱ برابری برگشت فارغ التحصیلان ایرانی ۲۰۰ دانشگاه برتر دنیا به سرزمین (بیشتر از ۷۹۰ نفر) نسبت به سال ۱۴۰۱ بودیم. این چنین قرار می بود در خرداد ماه جاری همایشی را با وجود هزار نفر از فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌های برتر دنیا که در سالهای تازه به سرزمین برگشته اند برگزار کنیم که هم در ملاقات با رییس جمهور نقطه نظرات خود را نقل کنند و هم مردم از طریق رسانه‌ها با فعالیت‌های آنها آشنا شوند که این توفیق از ما سلب شد که امیدوارم در دولت بعدی این امکان فراهم شود.

دهقانی با اشاره به این که محور ربط معاونت علمی با ایرانیان خارج سرزمین، برنامه کانکت است از افزایش سه برابری بودجه این برنامه در سال قبل خبر داد.

افزایش ۵ برابری بودجه معاونت علمی در ۱۴۰۳

معاون علمی رییس جمهور با اشاره به افزایش پنج برابری بودجه معاونت علمی در برنامه هفتم گسترش و قانون بودجه ۱۴۰۳ او گفت: درست است که بودجه همه چیز نیست ولی به هر حال بخشی از نوشته است و این که با وجود همه مشکلات و محدودیت‌های مالی، این چنین افزایشی در بودجه معاونت علمی و فناوری سرزمین اتفاق می‌افتاد به معنی این است که علم و فناوری در نگاه رییس جمهور شهید یک نوشته تجملی و تزئینی نبوده بلکه یک نوشته محوری درجه یک است که امیدوارم رییس جمهور بعدی هم این چنین نگاهی داشته باشند.

وی در ادامه در جواب به سوال مجری برنامه در خصوص علت تحول نام معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری به معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست جمهوری در دولت شهید رئیسی با سپاس از کوششهای همه معاونان علمی رییس جمهور در دولتهای قبل او گفت: با دقت به این که معاونت علمی مدام مورد عنایت اختصاصی حضرت آقا بوده اند این معاونت همیشه روال رو به رشدی داشته و بدین ترتیب در دولت سیزدهم زیست بوم علم و فناوری با وجود ۱۰ هزار شرکت دانش بنیان و اشتغال ۴۰۰ هزار نفر به حدی از رشد رسیده می بود که ثمرات حمایتاختصاصی ۲۰ ساله رهبر معظم انقلاب اسلامی از این حوزه در زندگی مردم دیده شود و زمان آن می بود که ناظر رسوخ آن در قسمت‌های گوناگون اقتصاد سرزمین باشیم. با این رویکرد می بود که معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری به معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ارتقا اشکار کرد.

دهقانی در ادامه در جواب به این سوال که عمل های دولت سیزدهم در حوزه علم و فناوری تا چه اندازه در مسیر افت وابستگی اقتصاد سرزمین به نفت موثر بوده اظهار داشت: نفت یکی از بزرگترین نعمت‌های خداوند در سرزمین ماست و در دولتهای سپس هم مطمئناً بزرگترین منبع درآمد سرزمین همین نفت است. نفتی که خود ما یکی از بزرگترین مصرف کنندگان آن در دنیا هستیم که با منفعت وری مناسبی هم از آن منفعت گیری نمی‌کنیم، لذا بهترین راه برای افت وابستگی به نفت، افزایش منفعت وری از مسیر تبدیل اقتصاد منبع پایه به دانش پایه است.

افزایش ۶ برابری شرکتهای دانش بنیان همکار وزارت نفت

در آخر با گفتن این که هنگامی اقتصاد سرزمین ما نفتی است، دانش بنیان شدن اقتصاد سرزمین نیز جز از مسیر دانش بنیان شدن صنعت نفت سرزمین ممکن نیست، اظهار داشت: اکنون کشورهایی زیاد کوچک‌تر و کم جمعیت تر از ایران وجود دارند که واردکننده نفت هم می باشند ولی درآمد آنها از فروش محصولات نفتی ۱۰ برابر ایران است. دستاوردی که حاصل دانش بنیان شدن صنعت نفت آنهاست. افزایش شش برابری شرکتهای دانش بنیان همکار وزارت نفت و تعلق بیشترین قراردادهای همکاری‌های فناوری و تشکیل بار اول تجهیزات به وزارت نفت در سرزمین ما هم نشان دهنده حرکت در این مسیر و سوق دادن اقتصاد نفتی سرزمین از خام فروشی به اقتصاد دانش‌بنیان نفت است.