اتفاق ال‌نینو چطور علتبزرگ‌ترین اتفاقات انقراضی زمین شد؟_دانشجو

مطابق پژوهش جدیدی رویدادهای ال‌نینو که اقیانوس‌های زیاد بزرگ را گرم می‌کنند، عاملی کلیدی در انقراض پرمین-تریاس در ۲۵۲ میلیون سال تشخیص داده شده‌اند. این قضیه مشخص می کند چرا تحول سریع اقلیم در گرمایش پرمین-تریاس برای همه گونه‌های دریا و خشکی فاجعه‌بار می بود.

دانشمندان زمان‌ها این انقراض جمعی را به فوران‌های آتشفشانی گسترده در سیبری امروزی می‌نامیم، نسبت می‌دادند. دی‌اکسیدکربن ناشی از این فوران‌ها به‌شدت اقلیم زمین را گرم‌تر کرد و علتفروپاشی اکوسیستم‌های دریا و خشکی شد. اما دانشمندان تا این مدت نمی‌دانند چرا حیات روی خشکی، ازجمله گیاهان و حشراتِ طبق معمولً مقاوم، به‌اندازه بقیه گونه‌های حیات صدمه دیدند.

گرمایش اقلیم به‌تنهایی نمی‌تواند این چنین انقراض گسترده‌ای را توضیح دهد؛ چون همان‌گونه که امروز می‌بینیم، با گرم‌تر شدن مناطق گرمسیری، گونه‌ها به عرض‌های جغرافیایی خنک‌تر و بالاتر مهاجرت می‌کنند.

در عوض، فاجعه پرمین-تریاس مشخص می کند قضیه گرمایش جهانی فقط گرم‌ شدن نیست، بلکه علتتحول زیاد شدید وقایع طی چند دهه می‌شود.

دانشمندان با مطالعه ایزوتوپ‌های اکسیژن گیرافتاده در دندان‌های فسیل‌شده از ارگانیسم‌های شناگری به‌ نام «قیف‌دندان» یا «کنودونت‌» (Conodont) که منقرض شده‌ است، به مقیاس گرمایش پرمین-تریاس پی می‌برند. مطالعه این مواد مشخص می کند گرادیان‌های دمایی در عرض‌های جغرافیایی میانی و پایینی دچار دگرگونی اساسی شدند.

همه‌جا گرم‌تر شد و دگرگونی‌هایی که تبدیل تحول اقلیم شدند، زیاد عمیق‌تر بودند؛ چون رویدادهای ال‌نینو زمان انقراض پرمین-تریاس زیاد شدیدتر و طویل‌تر از رویدادهای ال‌نینوی امروزی بودند. گونه‌ها نمی‌توانستند با شدت کافی خودشان را با این تغییرات سازگار کنند یا تکامل یابند.

نقش ال‌نینو در انقراض پرمین-تریاس

در سال‌های تازه، رویدادهای ال‌نینو تغییرات بزرگی در الگوهای بارش و دمای زمین تشکیل کرده‌اند. برای مثال، سال‌های ۲۰۲۳ و ۲۰۲۴ یکی از گرم‌ترین سال‌های جهانی بودند؛ چون ال‌نینو قوی در اقیانوس آرام وجود دارد که تاثییر آن با دی‌اکسیدکربن ناشی از فعالیت‌های انسانی افزایش می‌یابد.

اما خوشبختانه این رویدادها هر بار فقط یک تا دو سال طول می‌کشند. پژوهش مشترک دانشمندان دانشگاه‌های انگلیس و دانشگاه ووهان چین مشخص می کند در زمان بحران پرمین-تریاس، ال‌نینو طویل‌تر می بود و به یک دهه خشکسالی و سال‌ها سیل منجر می‌شد.

به‌علاوه، نتایج مدل‌سازی اقلیمی توضیح می‌دهد چرا در لایه‌های سنگ آن دوره مقادیر بسیاری زغال چوب اشکار می‌شود. آتش‌سوزی جنگل‌ها در اقلیم دچار با خشکسالی زیاد شایع بوده، زمین در حالت بحران قرار داشته، خشکی‌ها می‌سوختند و اقیانوس‌ها راکد بودند.

در تاریخ زمین، رویدادهای آتشفشانی بسیاری شبیه اتفاقات سیبری وجود داشته که تعداد بسیاری از آن‌ها تبدیل انقراض شده‌اند. اما هیچ‌کدام به گستردگی اتفاقات پرمین-تریاس نبوده است.

انقراض پرمین-تریاس متفاوت می بود؛ چون رویدادهای زیاد بزرگ ال‌نینو بازخوردی مثبت در اقلیم تشکیل کردند که علتگرمای بسیار در نواحی گرمسیری و نواحی فراتر از آن‌ها شد و به مرگ گیاهان انجامید. گیاهان برای حذف دی‌اکسیدکربن از اتمسفر الزامی می باشند و یکی از پایه‌های شبکه غذایی را راه اندازی خواهند داد. مرگ گیاهان علتتوقف یکی از مکانیسم‌های توقف دی‌اکسیدکربن شد و این گاز به‌علت ادامه فعالیت‌های آتشفشانی در اتمسفر زمین انباشته شد.

این قضیه یکی از معماهای انقراض جمعی پرمین-تریاس را نیز توضیح می‌دهد: این که چرا انقراض روی خشکی‌ها ده‌ها هزار سال قبل از انقراض در اقیانوس‌ها اغاز شد. اقیانوس‌ها مانعی موقت برابر افزایش دما بودند ولی دمای زمین به‌شدت از حد تحمل تعداد بسیاری از گونه‌ها فراتر رفت، بدون آنکه فرصتی برای انطباق داشته باشند.

فقط گونه‌هایی که می‌توانستند سریع مهاجرت کنند، توانستند زنده بمانند اما گیاهان و حیواناتی که این توانایی را داشتند، زیاد نبودند. این اتفاقات مسیر تکاملی حیات روی زمین را تحول داد و علتظهور دایناسورها شد که انقراض جمعی آن‌ها نیز به ظهور پستانداران و انسان‌ها انجامید.

پژوهشگران نتایج مطالعه خود را در ژورنال Science انتشار کرده‌اند.