مرخصی استعلاجی؛ هرآنچه باید بدانید

مرخصی استعلاجی یکی از انواع مرخصی‌های افراد شاغل تحت پوشش بیمه فراهم اجتماعی محسوب می‌بشود که اختصاصی دوران بیماری و گذراندن دوره نقاهت است. می‌دانید چند روز در سال مرخصی استعلاجی داریم و چه شرایطی دارد؟ هرآنچه ملزوم است درمورد در این باره بدانید، در این مقاله خواهید خواند.

مرخصی استعلاجی چیست؟

مرخصی استعلاجی یکی از خدماتی است که برای کارکنان تحت پوشش سازمان فراهم اجتماعی در نظر گرفته شده است. مطابق ماده ۵۹ قانون فراهم اجتماعی، افرادی که به‌علت بیماری موقتا قادر به اشتغال نباشند مشمول دریافت این مرخصی خواهند می بود. یقیناً تعداد روزهای مرخصی، حقوق و مزایا و شرایط منفعت گیری از این خدمات به معیارهای خاصی بستگی دارد که در ادامه مقاله آنها را توضیح خواهیم داد.

مرخصی استعلاجی در قانون کار

یکی از با اهمیت ترین دلایل تعیین قانون مرخصی استعلاجی پیشگیری از اختلافات بین کارفرما و کارگر در شرایط حساس است. مطابق بند ۷ ماده ۲ قانون فراهم اجتماعی، در صورتی فرد مشمول دریافت این مرخصی با حقوق و مزایا خواهد شد که بیماری‌اش علتبشود از لحاظ جسمی و روحی توانایی کارکردن نداشته باشد. این چنین مطابق ماده ۷۴ قانون کار، زمان‌زمان مرخصی استعلاجی هم جزو سابقه کاری فرد محسوب می‌بشود.

مطابق ماده ۶۲ قانون فراهم اجتماعی، پرداخت حقوق و مزایای تعلق‌یافته به زمان مرخصی منوط به اراعه مدارک پزشکی معتبر است. گواهی پزشک معتمد فراهم اجتماعی مبنی بر نیاز فرد به استراحت در خانه یا بستری در بیمارستان لازمه دریافت حقوق و مزایای مربوط به دوره مرخصی است.

چند روز در سال مرخصی استعلاجی داریم؟

سازمان فراهم اجتماعی هیچ محدودیت خاصی برای زمان‌زمان این مرخصی تعیین نکرده است. بااین‌حال در ادامه قوانین اداره کار مربوط به تعداد روزهای این مرخصی را با هم مرور می‌کنیم.

۱. قوانین مرخصی استعلاجی کمتر از ۳ روز

مطابق بند ۱ ماده ۶۲ قانون فراهم اجتماعی، در صورتی که زمان‌زمان استراحت یا بستری فرد در بیمارستان کمتر از ۳ روز باشد، مشمول دریافت حقوق این نوع مرخصی نخواهد شد. به عبارت دیگر، سازمان فراهم اجتماعی از روز چهارم به‌سپس دوره مرخصی فرد به او حقوق پرداخت خواهد کرد.

۲. قوانین مرخصی استعلاجی زیاد تر از ۳ روز

در شرایطی که فرد به زیاد تر از ۳ روز مرخصی نیاز داشته باشد و در بیمارستان بستری باشد، سازمان فراهم اجتماعی حقوق مرخصی استعلاجی او را از روز چهارم به‌سپس محاسبه و پرداخت می‌کند. بدیهی‌ است که روزهای مرخصی جزو سابقه کاری و بازنشستگی فرد نیز محسوب خواهند شد.

شرایط منفعت گیری از مرخصی استعلاجی فراهم اجتماعی

در شرایطی که فرد تحت پوشش بیمه فراهم اجتماعی موقتا قادر به اشتغال نباشد، مشمول مرخصی استعلاجی خواهد شد. شرایط منفعت گیری از این مرخصی عبارت‌اند از:

• نوعی بیماری خاص؛
• ابراز حادثه ناشی از کار.

این چنین در صورتی که فرد به‌خاطر بیماری یا ناتوانی جسمی نیاز به استراحت یا بستری‌شدن در بیمارستان داشته باشد، می‌تواند از خدمات این نوع مرخصی منفعت گیری کند.

مطابق قانون اداره کار شرایط گرفتن مرخصی استعلاجی به این صورت است:

• در صورتی که فرد کمتر از ۷ روز مرخصی نیاز داشته باشد یا تعداد روزهای مرخصی او کمتر از ۱۵ روز در سال باشد، گواهی پزشک برای دریافت حقوق مرخصی این ایام کافی است.
• در صورتی که تعداد روزهای مرخصی فرد بین ۱۵ تا ۶۰ روز در سال باشد، برای دریافت حقوق مرخصی به تأییدیه پزشک معتمد سازمان فراهم اجتماعی نیاز خواهد داشت.
• درمورد پرداخت حقوق در شرایطی که فرد به بیشتر از ۶۰ روز استراحت نیاز داشته باشد، شورای پزشکی سازمان فراهم اجتماعی تصمیم‌گیری خواهد کرد.

حقوق مرخصی استعلاجی و غرامت دستمزد روزهای بیماری چطور محاسبه می‌بشود؟

مطابق ماده ۶۲ قانون فراهم اجتماعی، مبلغ پرداختی به‌ازای مرخصی استعلاجی با دقت به این معیارها متفاوت است:

• افراد متکفل (افرادی که همسر، فرزند یا پدر و مادرشان تحت تکفل آنها می باشند) سه‌چهارم آخرین حقوق یا دستمزد روزانه را دریافت خواهند کرد.
• افراد غیرمتکفل (افرادی که همسر، فرزند یا والدینشان تحت تکفل آنها نیستند)، دوسوم آخرین حقوق یا دستمزد روزانه خود را دریافت خواهند کرد.
• در صورتی که بیمه‌شده غیرمتکفل با هزینه سازمان در بیمارستان بستری بشود، یک‌دوم آخرین حقوق یا دستمزد روزانه را دریافت خواهد کرد.
• در صورتی که فرد تحت پوشش بیمه فراهم اجتماعی به‌رغم بیماربودن در بیمارستان بستری نشود، غرامت دستمزدش از روز چهارم برایش لحاظ و به او پرداخت خواهد شد.

پرداخت حقوق روزهای مرخصی استعلاجی بر مسئولیت کیست؟

وجود قوانینی همانند مرخصی استعلاجی در روزهای سخت بیماری، مقداری بار از روی دوش کارگر برمی‌دارد. مطابق قانون اداره کار، در صورتی که مرخصی بیمه‌شده زیاد تر از ۳ روز طول بکشد، پرداخت حقوق و مزایای این دوره یا غرامت دستمزد این روزها بر مسئولیت سازمان فراهم اجتماعی است.

در چه شرایطی کارگر مشمول دریافت پشتیبانی‌هزینه درمان یا حقوق مرخصی استعلاجی نمی‌بشود؟

• ناتوانی او برای اشتغال موقتی نباشد و به‌کل ازکارافتاده شده باشد؛
• در روزهای بیماری و مرخصی از کارفرما حقوق دریافت کرده باشد؛
• برای انجام جراحی زیبایی مرخصی گرفته باشد.

مرحله های دریافت مرخصی استعلاجی

بیمه‌شده برای دریافت حقوق مرخصی استعلاجی یا غرامت دستمزد روزهای بیماری باید مرحله های زیر را طی کند:

• گواهی پزشکی مبنی بر نیاز به مرخصی را به شعبه فراهم اجتماعی شهر خود اراعه کند.
• مسئولان وابسته گواهی اراعه‌شده از سوی فرد بیمه‌شده را قبول کنند.
• اگر زمان‌زمان استراحت در هر نوبت کمتر از ۷ روز یا کمتر از ۱۵ روز در سال باشد، تأییدیه پزشک معالج او کافی است. در صورتی که زمان استراحت ۱۵ تا ۶۰ روز در سال باشد، باید آن را به قبول پزشک معتمد سازمان رساند. اگر هم زمان استراحت بیمه‌شده زیاد تر از ۶۰ روز در سال باشد، باید چشم به راه تصیم شورای پزشکی فراهم اجتماعی باشد.
• مقدار غرامت دستمزد بیمار مطابق آخرین حقوق یا دستمزد روزانه پیش از بیماری محاسبه خواهد شد.

در صورت‌ موافقت‌نکردن کارفرما با مرخصی استعلاجی چه کنیم؟

از آنجا که پرداخت حقوق مرخص استعلاجی بر مسئولیت سازمان فراهم اجتماعی است، مخالفت کارفرما با این نوع مرخصی خلاف قانون است. در صورتی که پزشک معتمد سازمان یا شورای پزشکی نیاز به استراحت یا بستری‌شدن بیمار را قبول کند، نیازی به قبول کارفرما نخواهد می بود.

پیشنهاد‌هایی برای خواست مرخصی استعلاجی از کارفرما

۱. درمورد خواست مرخصی با مدیرتان سخن بگویید کنید

خواست‌ مرخصی شما چه بابت حادثه ناشی از کار باشد و چه نوعی بیماری، بهترین و مؤدبانه‌ترین کاری که باید انجام دهید این است که در اولین زمان درمورد بیماری و خواست مرخصی استعلاجی با مدیرتان سخن بگویید کنید و او را در جریان حالت‌تان بگذارید.

۲. مدارک ملزوم را به محل کار اراعه دهید

امکان پذیر ملزوم باشد مدارک و آزمایش‌های پزشکی و گواهی پزشک مبنی بر نیاز به استراحت یا بستری‌شدن را به کارفرما تحویل دهید تا نسخه‌ای از این مدارک را در بایگانی نگه دارند. بعد از اظهار خواست مرخصی، از مدیرتان بخواهید درمورد روال مرخصی‌گرفتن و دریافت حقوق از فراهم اجتماعی شما را راهنمایی کند.

۳. هم‌تیمی‌هایتان را در جریان بگذارید

علاوه‌بر کارفرما، اعضای تیم نیز باید از زمان مرخصی و نبوده است شما مطلع شوند. مطلع‌شدن از غیبت موقت شما علتمی‌بشود که آنها بتوانند برنامه‌ بهتری برای توزیع مناسب حجم کار بریزند.

۴. برای برگشت به کار آماده شوید

در روزهای آخر مرخصی، موعد برگشت به کار را به کارفرما و هم‌تیمی‌هایتان خبر دهید و برای ازسرگرفتن وظایفتان آماده شوید. خبر‌داشتن کارفرما و هم‌تیمی‌ها از تعداد روزهای مرخصی و زمان دقیق برگشت به کار علتمی‌بشود برای انجام پروژه‌ها دقیق‌تر برنامه‌ریزی کنند.

سخن پایانی

در این مقاله همه نکات، قوانین و پیشنهاد‌های ملزوم برای مرخصی استعلاجی را گفتیم. در صورتی که تحت پوشش بیمه فراهم اجتماعی هستید و به‌علت بیماری یا حادثه نیاز به گرفتن این نوع مرخصی را دارید، این نوشته را با کارفرما نقل و روال اداری آن را طی کنید.

شما چه توانایی‌ای در این عرصه دارید؟ تابه‌حال مرخصی استعلاجی گرفته‌اید؟ لطفا نظرات و ازمایش ها ارزشمندتان را با ما و کاربران عزیزمان در بین بگذارید.